1995-01 Burgemeesters en andere historische Hengelose figuren

In 1885 verhuisde het raadhuis naar de huidige locatie. Tot dan was het raadhuis gevestigd in de Spalstraat. Goed beschouwd is de benaming ’Raadhuisstraat’ dus niet juist. Na de verhuizing naar de Hoogstraat heette het een gemeentehuis. De straatnaam veranderde later in Raadhuisstraat. De vroegere burgemeesters zetelden en namen hun wijze besluiten in de rechter-voorkamer van het vroegere Hotel de Karper (daarna Klem, nu Temmink), destijds algemeen bekend onder café Kleyberg, genoemd naar de eigenaar van die tijd. De deur van die gelagkamer en die van de gemeentesecretarie lagen precies tegenover elkaar. Het was een ingeburgerde gewoonte om bij het aangeven van een kind, direct na een inschrijving in de officiële registers van de Burgerlijke Stand, aan de overzijde op de gezondheid van de jonggeborene iets te gebruiken. Na het sluiten van een huwelijk was dezelfde gewoonte van toepassing. De ambtenaar leefde nog niet onder hoogspanning. De zaken werden in alle gemoedelijkheid afgedaan. Gezeten op een hoge kruk voor de lessenaar werd alles met een sierlijk handschrift in de vereiste aantallen in de copieërboeken geschreven. Toen in het jaar 1885 de openbare school werd omgebouwd tot gemeentehuis, was dit een rib uit het lijf van café Kleyberg. De eigenaar A.C. Kleyberg was tevens exploitant van de vermaarde omnibusdienst. Deze reed in 1863 naar Zutphen en “Doesborgh”; van 1882 tot 1903 alleen nog naar het station Vorden.

De oudste zoon van L. Mossel, de heer Pieter Christiaan Willem Mossel (1845-1909), was reeds enige tijd met de gemeenteadministratie bekend geraakt door zijn werkzaamheden als volontair op de secretarie. Zijn algemene kennis en die van de Franse taal had hij opgedaan op de zgn. ’Fransche School’ bij Mej. A. van Raan, die een kostschooltje in de Spalstraat, naast de R. K. Kerk, runde. Zijn voorbestemming was ook de militaire dienst, maar deze aspiraties konden niet verwezenlijkt worden. Hij werd geplaatst bij het Instructiebataljon te Kampen, maar werd daar voor de dienst afgekeurd wegens een kleine gezichtsstoornis. Dat kwam voor Hengelo niet slecht uit, want hij kon daardoor mooi zijn vader opvolgen. De overdracht van de ambtsketting vond plaats in maart 1873. Hengelo had toen 3490 inwoners. Deze P. Mossel was een kalme en bezadigde man die bij de waarneming van het secretariaat alle wederwaardigheden uit de gemeente op zijn duimpje kende. Hij deed zijn hele ambtsperiode het gemeentesecretariaat erbij. In 1900 waren W. Kelderman en B. Hilderink de Hengelose wethouders. Op 1 april 1901 vroeg en kreeg Mossel ontslag. Hij bleef nog tot zijn laatste levensdag, 21 februari 1909, als rustend burger in Hengelo. De ambtswoning (welke, is mij niet duidelijk; de eerste burgemeester die aan de Hofstraat woonde was burgemeester Reynst) bleven hij en zijn echtgenote, Mevrouw Mossel-Van der Boom, bewonen. Na zijn dood vestigde zijn weduwe zich te Wageningen, waar zij overleed.

Uit de Olde Kaste 1995-03

De volgende eerste burger van Hengelo was Martinus Antonie Meyjes, zo werd op 16 maart 1901 besloten. De geboren Winterswijker was voordien burgemeester van Schalkwijk geweest. Op 2 april was het groot feest in Hengelo. Zo vaak was er niet iets te doen in het slaperige dorpje, zodat zo’n gebeurtenis uitgebreid werd gevierd. Een feestcommissie in een versierd rijtuig (zullen niet de minst belangrijke personen geweest zijn) reed hem tegemoet. Dit ‘rijtuiggie’ werd voorafgegaan door een fanfarekorps, bereden erewacht en leden van de Hengelose Wielrijdersclub (die fietsen zou ik wel eens willen zien). Voorzitter van de feestcommissie was huisarts Arend Meinders. De kinderzangvereniging hief drie schone liederen aan. Als dank organiseerde Meyjes op 3 juni een feestdag “aan allen die zijn komst zo luisterrijk hadden gemaakt”.