In het volgende nummer van de Olde Kaste zullen we A. Menkveld bij zijn naspeuringen volgen.
“Het Rijksarchief te Arnhem bezit van de mark van Hengelo slechts losse stukken, als:
Enige minuutnotulen, lopende van 1715 tot 1802.
Brieven, volmachten, lijsten van aangegraven gronden, van stemgerechtigden, onderhoud der kerk, enzovoort van 1701 tot 1798.
Rekeningen der verpondingen van het kerspel Hengelo van 1695 tot 1788.”
Aldus het begin van een artikel in ‘De Olde Kaste’ van juni 1991. Dit was overgenomen uit het Gelderse Markenrechtenboek van Sloet. Maar er is veel meer. Zoekende in het ‘Archief Morssink’, door belangstellenden in te zien in het gemeentearchief van Hengelo, kwam ik het volgende briefje tegen:
“Naar het Rijksarchief gebracht 25-11-1959:
Markenboek van Hengelo 1612 – 1690
Markenboek, beginnende 1691
Markenboek, beginnende 1-9-1818
Duplicaat – Markenboek beginnende 1800
Markenboek van uitgegeven en verkochte heidegronden sedert 1809
Notulenboek van het Heerenveen, beginnende 8-5-1813
Rekeningenboek vanaf 1810 Verkoop ‘Het Hof”
Later is nog gevonden en in het gemeentearchief van Hengelo bewaard het Markenboek van 1873 tot 1881 (het einde der Mark) en een grote kaart met daarop de ligging en grootte van de woeste gronden in de Hengelose Mark.
Met bovenstaande gegevens naar het Rijksarchief Gelderland te Arnhem geweest. Hier gevonden onder “Mark van Hengelo” bloknummer 0366 Doos 76 en 77, bevattende 4 markeboeken:
1. Markenboek van Hengelo 1612 – 1690
Hiervan zijn in het gemeentearchief fotokopieen en een transcriptie aanwezig. Deze transcriptie is gemaakt door de heer J., Renema te Utrecht en wordt uitgegeven door het ‘Oost Gelders Tijdschrift voor Genealogie en Boerderijonderzoek’. Deze stichting geeft ook een woordenboek uit van oude, nu niet vaak meer gebruikte woorden. Dit is zeer handig bij het lezen van oude geschriften.
2. Markenboek van 1691 – 1748
3. Markenboek 1-9-1818 tot 1828
en 3 a. duplicaat Markenboek 1800 tot 1830
De boeken onder nummer 3 zijn samengevoegd; ze zijn grotendeels gelijk. Het enige verschil is dat boek 3a 18 jaar later begint. Maar het bevat wel verschillende lijsten van toegedeelde gronden enz. die niet in het duplicaat staan.
4. Het laatste Markenboek van de Hengelse Marke 1873 – 1881
Alles overziende is er nog wel veel bewaard gebleven van de Hengelose Mark. Het gebied omvatte de wijken Bekveld, Noordink, Varssel en het Dorp.
Lees verder op pagina 3