2003-02 Marken in Hengelo

II. Op den 2 Sept. 1788.

“Op voordragen van den bouwman op Tjotink, dat er dagelyks zoveel vreemde byen in de markt gebragt wierde, tot nadeel van de ingesetene, is daaromtrent geresolveert, dat er geen vreemde byen in de markt zullen gebragt worden, en zo er gebragt worden zal van ieder byekorf voor boete moeten betaalt worden een dldr., twee derde voor den armen, een derde voor de schater, en desniet- temin verpligt zijn deselve immediaat weg te haelen, zullende hiervan by publicatie nader advertentie gedaen worden.”

III. Provisionele ordonnantie door de heeren markenrighters van de Hengelose markt, van Essen en Grothe, ten overstaen van de vorsters beraemt, om voor deselve te dienen omtrent ’t visiteren van de Heerenmarkt.

“1. Sullen de vorsters ten minsten negen mael in ‘t jaer opnemen en visiteren de Heerenmarkt, om aght te geven dat daerinne geene onberegtigde comen te kluen, turff, schad- den of plaggen te steeken of te mayen.
2. Dat ‘t getal der vorsters, bestaende uyt negen, als vier die onder ’t dorp, een onder het Beckvelt, twe onder de Noordinck en twe die onder Varsele gehooren
2.

2 Bekveld, buurt ten W., Noordink, buurt ten N., Varsel, buun ten 0. van het dorp.

3. Dat deselve drie en drie sullen gaen tot het verrigten van hetgeene voorscreven, welke drie altiid van den scater sullen wesen geassisteert en van vier maenden tot vier maenden haer post becleden, en in die vier maenden driemael gaen op de tiid by haer daertoe onderling te stellen.

4. Dat de eerste vier maenden sullen worden waergenomen door de vorsters uyt ’t dorp, aanvack neemende met den 1stendeses maents September 1755. En de twede vier maenden door den overschietende uyt ’t dorp, een van ’t Bekvelt en een uyt de Noortdinck, te beginnen met den 1 Januari 1756. En de derde of laetste vier maenden door de Varselse met den anderen uyt de Noortdinck, te beginnen met l May 1756. En ‘tselve rond gelopen ziinde dan wederom van boven aan te beginnen.

5. Dat de vorsters met de scater in de Heerenmarkt bevindende onberegtigde tot de markt, daervan op de beste wyse, als sullen kunnen, sullen traghten, hetsy dan met ’t uytspannen en medeneemen van een paert of ander spant, soveel te krygen dat daeraan de breuke, die de overtreders geincurreert hebben, sal kunnen worden verhaelt.

6. Dat se vervolgens dat pant sullen brengen en in bewaeringe stellen als gebruykelyck, om daermede nae marckenregte te worden gehandelt.

7. Dat by geen minnelycke afdoeninge van de vervallene breuke, die sy vorsters noghtans lydelyck sullen stellen, met ’t medegenomene pant verder nae markenregte sal worden geprocedeert tot vercopinge, nae voorgaende gedane kerkspraek.

8. En sal dese breuke by vorsters en scater voor haer moeyte en aghterhaelinge worden verteert, en daerby mede genodigt sullen worden de andere vorsters schoon by de aanhaelinge niet ziin geweest.
9. Dat wanneer de vorsters, welkers tour is om te gaen, sigh over den dagh daertoe te neemen niet mogten verstaen, sal gevolgt worden de overstemminge tussen die drie.

10. En wanneer ymant, die het siin beurte is om te gaen, daertoe in ’t geheel onwilligh mogt worden bevonden, of dat hy op den bepaelden dagh, tiit en plaetse sigh niet mogt laeten vinden, sal daeraan verbreukt hebben een kanne genever.
Aldus nae voorgaende voorlesinge aan de aanwesende vorsters gedaen binnen Hengel den 10 September 1755.”


(Uit Het Gelderse Markenrechtenboek van Sloet)

Kleine foto: ECAL