2020-04 Achter het koren gaat een kleine synagoge schuil (2)

Van Herman Windmuiler is een foto bewaard gebleven uit 1898. Hij bekleedde ook functies in het dorpsleven van Hengelo. Zo was hij lid van het marktbestuur. De foto is uit die tijd.

Een aardig inkijkje in het leven van de kleine dorpskille geeft een berichtje in het Nieuw lsraelietisch Weekblad van 7 maart 1919. Herman Windmuiler is op zijn oude dag bij zijn zoon in Zutphen gaan wonen. Een kiddoesjbeker wordt op sabbat geheven onder het uitspreken van een zegenbede. De sabbat begint op vrijdagavond en duurt tot zaterdagavond. De sabbat kent allerlei regels en gebruiken om je gedachten vrij te maken voor de Eeuwige.

HENGELO. (G) Werd twee jaar geleden den heer H.Windmuller op zijn zeventigsten geboortedag eenen zilveren Kiddoesbeker met inscriptie ter hand gesteld, thans nu hij deze plaats metterwoon gaat verlaten en zich te Zutphen vestigt, thans deelen wij u mede, dat hem bij het verlaten dezer kille een met zilver gemonteerde ebbenhouten wandelstok tot souvenir werd aangeboden. Dat de wensch der gevers, dat hij dien wandelstok in goede gezondheid nog zeer vele jaren moge gebruiken, in vervulling kome.

Hoe is zijn dochtertje vergaan?

Rebekka trouwde met Bernard Nijstad uit Diepenheim. Ze hadden in Lochem een manufacturenzaak. De jongste van hun drie kinderen noemden zij Herman. Later vestigden zij zich aan de Rielerweg 102 in Deventer.
Op 1 februari 1943 vonden Rebekka en Bernard in Auschwitz de dood. Zo eindigt een geschiedenis die ooit in de negentiende eeuw begon met een feestelijk bericht in de Zutphensche Courant.
Ik ben in Deventer op zoek gegaan naar een spoor van Rebekka en vond in een straat waar nu veel nieuwe Nederlanders wonen, een viertal Stolpersteine. Dat zijn kleine gedenkplaatjes van messing in het trottoir voor de huizen van omgekomen Joodse families. Gedenksteentjes. Daar las ik haar naam. Rebekka.

Foto: Edwin van der Wolf

Lees verder op pagina 4