26 september 1959
Korps Luchtwachtdienst
Onder het motto, „Het is beter puin te voorkomen, dan puin te ruimen” plaatsen wij hierbij een artikeltje van het Korps Luchtwachtdienst te Deventer. Mogelijk dat voor buitengewoon dienstplichtigen en voor niet dienstplichtigen hier mogelijkheden liggen om in de naburige omgeving hun plicht te vervullen, in plaats van onder de wapenen te worden geroepen bij oorlogsdreiging of oorlogsgevaar. Wij hebben dit artikel opgenomen, om dat dit voor verschillende jongeren van betekenis kan zijn.
Het gehele vliegverkeer boven de vrije landen van Europa wordt gecontroleerd door een uitgebreid radar-systeem met uitzondering van de laagvliegende vliegtuigen, welke de radar nu eenmaal niet in haar net kan opvangen. Om dit euvel te ondervangen is het Korps Luchtwachtdienst (KLD) in het leven geroepen. Dit korps werkt met een netwerk van uit kijkposten, die zijn opgesteld op bepaalde strategische punten door het gehele land. Soms zijn deze uitkijkposten op een bepaald gebouw, soms wordt een uitkijktoren speciaal hiervoor opgetrokken. Deze posten worden uitgerust met een eenvoudig instrument, waarmede positie, koers en afstand van het vliegtuig kunnen worden bepaald. Een aantal van deze posten vormt een groep en elke groep heeft een centrum. Nederland bestaat dus uit een aantal groepen elk met een eigen centrum, welke weer onderling verbonden zijn. In dit centrum bevindt zich een grote tafel, plot tafel genaamd, die in feite niets anders is dan een kaart van het eigen grondgebied van de groep. Om deze plottafel zit een aantal meisjes, plotsters genaamd, die telefonisch verbinding hebben met de kring van 3 è 4 aan elkaar grenzende posten. De luchtwachters op de post melden de gegevens door aan de plotsters die door middel van symbooltjes de vliegtuigbewegingen op de kaart uitzetten. Dit systeem verzekert ons, dat wij van minuut tot minuut de zuivere toestand van het luchtruim boven ons gebied in kaart op schaal hebben en iedere wijziging kan worden aangebracht. Om en boven deze plottafel, op een balkon, zitten verschillende functionarissen, die dit beeld van vliegtuigen regelmatig naar verschillende richtingen verslaan, o.m. ten behoeve van de luchtafweer, eigen aanvallende vliegtuigen en burgelijke verdediging. Daar de posten bezet worden door mannelijke vrijwilligers tussen de 10 en 60 jaar, is hier voor iedereen, die pal wil staan voor de democratische vrijheden van zijn land, een grootse taak weggelegd. De lessen worden kringsgewijs gegeven en bestaan uit 2 avonduren, eenmaal in de 2 weken. Voor vervoer heen en terug wordt gezorgd. In de zomer, het voorjaar en najaar, worden nog enkele praktische oefeningen gehouden, meestal in de avonduren of op één Zaterdagmiddag. Eenmaal per jaar bij een grote internationale oefening wordt ook het KLD ingeschakeld. Mocht het echter voorkomen, dat dringende particuliere omstandigheden U noodzaken een les of oefening te verzuimen, dan wordt hiermede rekening gehouden. In het bijzonder moge er op gewezen worden dat diegenen, die ingeschreven staan als buitengewoon dienstplichtig bij mobilisatie onder de wapenen zullen worden geroepen. In dit geval zullen zij, die dienst nemen bij de KLD, hun militaire dienstplicht vervullen in of zeer nabij hun woonplaats, tot een maximum van enkele uren per dag. Bovenstaande impliceert, dat de normale werkzaamheden naast de dienstverrichtingen normaal doorgang kunnen vinden. Het zou mij te ver voeren om in dit artikel verder uit te weiden over de rechtspositie, de financiële vergoedingen en verplichtingen van de luchtwachter. Voor belangstellenden en voor een ieder, die nadere inlichtingen wenst zal op Dinsdag 29 September in het Parochiehuis te Keyenburg om 20.00 uur een volledige uiteenzetting worden gegeven over het Korps Luchtwachtdienst. Een ieder is, eventueel met vrouw of verloofde, van harte welkom. (Adv.)