’n Hele belangrieken dag in ’t laeven van pachtboeren was de dag van St.Peter, op 22 februari. ’t Was de dag van ’t verhuzen en dan spölden ’t weer natuurlek ok weer ’n rolle van beteikenis. ‘Sunte Peter maakt de brugge, of hi-j brekt ze’. Dus as ’t nog zol vriezen, dan mos dat now gebeuren, maor as ’t ging deujen, dan zette ’t ok deur. ‘Petri’, zo kump de 22ste februari völle veur in olde akten. ’t Was niet de naamdag van Petrus die de hemelpoorte bewaakt, maor ’t was ’t feest van St. Peters Stoel. En doormet is ok meteen de verbinding met ’t verhuzen op Petri elegd, want op dén dag veranderden de luu van ‘stoel’, van eur huusstede.
Vier wekken later, op 21 meert, kump de zunne deur de linie. Vanaf die tied waren de dagen weer langer as de nachten, ’t was veurjoor. ’n Gezegde was, dat woor de wind op 21 meert steet, dan steet hi-j door ’t hele veurjoor. De maond meert was in ieder geval de maond dat der weer wat op ‘t veld edaon kon worden, maor ’t hoeven veur de boeren nog gin prachteg warm weer te waezen, want: ‘Meert-haol is roggestaol’ en dissen kenne wi-j ok nog wel: ‘lnholdende meert is geld weerd’.
‘’t ls vandage den eersten april, ik kan ow schunen woor ik ow hebben wil’. ln Nederland denke wi-j nog vake dat de eersten aprilgrap in 1572 was, toen Alva ’t stadjen Den Briel verloor an de Watergeuzen, maor al lang doorveur werden der al mensen veur de gek eholden op 1 april, dus ‘t lag niet an Den Briel. De volgende keer gao’w wieter met de meimaond, wie wet da’w dan al wat zommer hebt ehad.…
1999-02
Toe vrogger de bollenloper met zien bolle an ’t touw zien klanten afging, wier um ’t volgende riempken toe-edicht:
“ls er nog werk voor mij of voor de stier, hij doet het voor een gulden en ik voor mijn plezier”.
2000-01
‘Wie zien klere naait an ‘t lief, is en blif een slordig wief’.
2000-03
‘In brandewien verzoept meer luu as op zee’
2014-03
In de tegeswoordege tied, woorin computers, smartphones en tablets de aoverhand liekt te hebben baoven ’t olderwetse geschreven woord, kriege wi-j ok steeds meer te maken met moderne computertaal. ’n Smiley is al heel gewoon, en as der ‘ff’ steet eschreven, wet iederene dat hier ‘effen’ met bedoeld wördt. As wi-j nog ‘ff’ mot wachten, dan duurt dat dus nog ’n hötjen. En now kö’w ons afvraogen woor of dat ‘hötjen’ vandan kump. A’j in ‘t Nederlandse woordenboek zuukt, dan vin i-j alleen de uutdrukking ‘met horten en stoten’. Now is ’n ‘hort’ ’t zelfde as ’n ‘stoot’, dus de Nederlandse uutdrukking is dubbelop. ’t Woord ‘hort’ zol vrogger de beteikenis hebben ehad van ‘ram’, dus ’n schaopenbok. Dat die beesten könt stoten met eur hoorns is bekend, maor wat dat now te maken zol hebben met ‘effen’ is nog niet dudelek. Now bliekt dat ‘hort’ vanolds ok ‘bestorming’ beteikent, en dan komme wi-j al wat dichter bi-j ’n oplossing. Want in onze streektaal gebruke wi-j nog de de uutdrukking ‘een störmken wachten’. En met dissen storm wordt niet allene harde wind, maor ok flinke bewaeging of rumoer bedoeld. De vaste uutdrukking is dan dat: ‘der nog wel ’n störmken aoverhen zal gaon’, te vergelieken met ’t gezegde dat der nog wel heel wat water deur den Iessel zal streumen, veur at iets geet gebeuren. En zo komme wi-j dan, met ’n umweg, der achter dat ’n hötjen ’t zelfde is as ’n störmken. In ’t Nederlands wördt ok nog wel ezegd dat der wat ‘de hort op bunt’, maor hier mot meer de link elegd worden met hordes in de beteikenis van ongeordende massa’s. De benaming ‘hort’ komme wi-j ok tegen in ‘hot’ en ‘haar’, maor dan is ’t peerdentaal veur links en rechts.
Lees verder op pagina 4