2020-04 Achter het koren gaat een kleine synagoge schuil (2)

Toen zij zich in Hengelo vestigde, was de synagoge nog niet afgebroken. Een verlaten gebouw. Toen de joden van Hengelo weggevoerd waren lieten zij hun geliefde sjoel achter om in den vreemde een gruwelijk lot tegemoet te gaan. Agnes kwam er elke dag langs en op een keer nam zij haar schetsboek en tekende. De tekening is méér dan alleen een weergave van hoe het was.

Het is een in memoriam.
Om hen te gedenken die uit Hengelo zijn weggevoerd. Achter het koren ging ooit een kleine synagoge schuil.

Foto archief ECAL

Het was in het jaar 1882.

Op 1 juli 1882 haalt Hengelo de krant. Op die dag doet de Zutphense Courant verslag van de feestelijke inwijding van de nieuwe synagoge van Hengelo Gld:


Te twaalf uren nam de plechtigheid der inwijding van de nieuwe synagoge een aanvang. Voorop gingen de dragers der heilige wetsrollen, gevolgd door acht sierlijk geklede bruidjes, terwijl de muziek zich liet hooren. Door het dochtertje van den heer H. Windmuller werd nu de sleutel op een versierd kussen aan den Weleerwaarde Zeergeleerden heer T. Tal, opperrabbijn van Gelderland, aangeboden, waarna de heilige wetsrollen in de synagoge werden gebracht. Na de zeven gebruikelijke omgangen, voorafgegaan door bloemenstrooisters, sprak de opperrabbijn kernachtige woorden naar aanleiding van Zacharia 2:

Juicht en verblijdt u, gij dochters Sions,

want zie, Ik kom en zal in het midden van u wonen.

Foto Contact.nl

Een klein prachtig gebedshuis waar joods Hengelo samenkwam om te bidden en om de heilige boeken open te slaan, Op de bekende foto die rond 1925 moet zijn gemaakt zie je links de sjoel met zijn boogramen gelegen tussen de boerenerven en de tuinen en in de schaduw van de oude Remigius. Onderdeel van het gewone leven van Hengelo.

Het kleine meisje dat de sleutel aan mocht reiken aan de opperrabbijn, heette Rebekka. Ze was het dochtertje van Herman Windmuller. Zijn grootvader Levi Windmuller hebt u in het vorige artikel al leren kennen. Herman had een bloeiende manufacturenzaak aan de Spalstraat waar nu de zaak van Frederiks is. Herman was net als zijn grootvader voorzitter van de kleine joodse gemeenschap.

Lees verder op pagina 3