2021-01 Achter het koren gaat een kleine synagoge schuil (3)

Achter het koren gaat een kleine synagoge schuil
DE JOODSE GEMEENTE VAN HENGELO GLD

In een reeks van drie artikelen geeft Henk Teeuwen de lezer een beeld van het leven van de Joodse gemeente van Hengelo Gld. In het derde en laatste deel neemt de schrijver u mee op een wandeling langs de huizen waar ooit Joodse families woonden en vertelt hij van de Joodse begraafplaats in het bos.

Joodse huizen en hun verhaal
Een winterdag in februari 2020. Het had geregend. De straten waren nog nat. Ik heb de auto neergezet ergens aan de Ruurloseweg.

Hier hebben ooit veel Joodse families gewoond zoals de oude slager Louis Philips. Hij woonde in het huis met het dakschild op nummer 6. Even verder woonde zijn zoon Simon op nummer 12. Dat waren nieuwe huizen indertijd.
Zijn buurman op nummer 10 was de bejaarde Levi Meijers met zijn vrouw Jetta Bamberg. Levie had een mooie stem die hij op sabbat maar wat graag liet horen.

Eén zoon van hun vijf zonen werd in het dorp Lowieke genoemd. Hij was gehandicapt en van een gedrongen gestalte en daarom is hij altijd thuis blijven wonen. Hij had een baantje als correspondent van de Graafschapsbode. Wilde je een advertentie plaatsen, dan moest je bij Lowieke zijn.
Op 8 oktober 1941 vonden in de hele Achterhoek razzia’s plaats. Het was een zwarte dag. Zes mannen werden in Hengelo opgepakt en kwamen in het concentratiekamp Mauthausen terecht. ln korte tijd kwamen de doodstijdingen binnen en de gehandicapte Lowieke was de eerste die in Mauthausen de dood gevonden heeft.

Even verderop woonde Alexander Cohen met Sara Jacobs. Drie kinderen hadden zij. Van de jongste is een mooi jongensportret bewaard gebleven. Hans was 13 jaar toen hij op 9 juli 1943 in Sobibor moederziel alleen de gaskamer betrad. Zijn ouders waren hem daar al wat weken eerder voorgegaan.

In de Regelinkstraat vond ik op nummer 15 het huis waar Aron Meijers en Rebecca Jacobs hebben gewoond. Jaap Meijers was één van hun vier kinderen. Hij heeft de oorlog overleefd. Straks stel ik hem nog aan u voor.